vrijdag 5 april 2013

Wie weet meer van de familiefoto's Bax?
















In Tilburg zou geen kinderarbeid zijn. Toch ogen ze jong, de jongens en meisjes op de foto, die we kregen van Ad Pijnenburg. Met kinderarbeid werd vaak arbeid beneden de twaalf jaar bedoeld.

We weten niet veel van de foto's. De enige aanwijzing die we hebben is dat Johannes Franciscus Bax er op moet staan. Deze is geboren in Tilburg op 3 april 1859 als zoon van timmerman Johannes en Elizabeth Leijten. Een andere aanwijzing is dat hij de grootvader moet zijn van Ria, José, Francien en Joan Bax. In 1906 trouwt de dan al 47 jarige fabriekwerker Bax met de 21-jarige Maria Voets, een dienstbode uit Amsterdam. Ze hebben dan al een zoontje. In 1923 overlijdt Bax, nog steeds als fabriekwerker.

We kregen nog een foto. De overeenkomst tussen beide foto's is het gebruik van sigaren. Welke fabriek zou het zijn, in die tijd waren er meerdere sigarendrogerijen in de stad ? Weet u meer waar de foto gemaakt is of herkent u iemand ? Wij stellen uw reactie zeer op prijs.




Over kinderarbeid in Tilburg uit de Arbeidsenquête 1887::
Van de tot dusver besproken toestanden wijken die te Tilburg in menig opzicht aanmerkelijk af. Reeds dadelijk valt omtrent deze plaats te constateeren, dat de wet van 19 September 1874 (Staatsblad no. 130), met het oog op de daar bestaande eigenaardige toestanden, niet noodig was. Dank zij het initiatief, genomen door monseigneur Zwijsen , vroeger als pastoor te Tilburg werkzaam(1), bestond er reeds vóór 1874 in de Tilburgsche fabrieken geen arbeid van kinderen beneden twaalf jaren. De Katholieke geestelijkheid verlangt en houdt streng vast aan de bepaling, dat geene kinderen tot de eerste Heilige Communie worden toegelaten, die niet behoorlijk kunnen lezen en schrijven. Het onderwijs, parochiaal ingericht en gegeven door broeders en zusters, is kosteloos. De fabrikanten werken met de geestelijkheid en de hoofden van het onderwijs samen, en nemen geene kinderen beneden twaalf jaren in hunne fabrieken aan.






3 opmerkingen:

Peter zei

Over de eerste foto:
Het lijkt inderdaad een foto van het personeel van een sigarenfabriek, arbeiders en bedienden. De man met de bolhoed is dan wellicht de baas. Van zo'n welstellender persoon zullen ongetwijfeld nog fotoportretten genomen zijn, misschien zitten die in één of andere collectie of familiearchief? En kan zo zijn naam en de fabriek achterhaald worden?

Als Johannes Franciscus Bax de persoon is die zeker op de foto staat (staat hij op de achterzijde vermeld?), dan is hij waarschijnlijk de man met het kruisje boven het hoofd, linksboven.
Zijn leeftijd schatten is niet eenvoudig, maar we kunnen wel uitgaan van een dertiger denk ik. Dan zou de foto genomen zijn in de jaren '90 van de 19de eeuw.
De kledingstijl van de beter geklede mannen op de foto hoort eerder thuis in de jaren '80. De kledij van de vrouwen vertoont nog geen enkel spoor van de voor de jaren '90 typische gepofte mouwen aan de schouders. We kunnen er wel van uit gaan dat ze niet de middelen hadden om zich steeds volgens de laatste mode te kleden. Aan de hand van de kledij schat ik de foto ruwweg op 1885-1895.
De foto lijkt een albuminefoto, maar dat is niet met zekerheid te zeggen op basis van een scan. Het albumineprocédé zou wel nog passen in de geschatte periode.

Geschatte leeftijd, kledij en vermoedelijk procédé in acht genomen hou ik het op 1885-1895.
Misschien helpt deze poging tot dateren anderen om meer te zeggen over de foto of over de sigarenfabriek.

Yvonne Welings zei

Beste Peter,

Bedankt voor de bijdrage, waar vakkennis uit blijkt.
Achterop de foto bevindt zich een gele post-it met hierop de naam Johannes Franciscus Bax.

Meer niet. Alle info is welkom, het is nl. een hele mooie foto die het verdient niet vergeten te worden.

Fijne zondag,

Yvonne Welings

Anoniem zei

Over 2e foto:
De ouders zijn ook op foto's in mijn bezit te zien.
Mogelijk is onderstaande van toepassing.
Links boven naar rechtsboven
Petronella Maria Bax - 1876-1958
Maria Theresia Bax - 1868-1907
Johannes Baptist - 1864-1946
Joanna Catharina - 1863-1936
Cornelis Franciscus Dionysius Bax - 1874-1949
Ouders:
Goverdina Leijten - 1839-1905
Johannes Franciscus Bax - 1837-1911
10 kinderen van bovenstaand gezin zijn slechts enkele maanden oud geworden.

Met vriendelijke groeten,
Cees van Aarle.