dinsdag 2 april 2013

Archief Fokcentrale arriveert

De collectieve herinnering aan het landbouwverleden van Tilburg lijkt verdwenen te zijn. Vaak dragen alleen straatnamen bij aan de herinnering van de stad zoals de Landbouw- en Veestraat. Ook horecanamen zoals de Postelse Hoeve en Boerke Mutsaers duiden op de landbouwachtergrond. 


Tot in de jaren zestig waren er boeren in de stad werkzaam in de landbouw en veeteelt, veelal in het zogenaamde gemengd bedrijf. Boter en melk waren geleverde producten. Producent en consument leefden dicht bij elkaar.
Om het vee van in goede conditie te houden werd de fokcentrale opgericht. Dit was een coöperatieve instelling, dat wil zeggen de aangesloten boeren hielpen elkaar.

Het archief bestaat uit 40 boeken. In een van de register zijn de roodbonte koeien van het Maas-Rijn-IJssel ras, afgekort MR,  getekend (link). MRY overheerste in Tilburg en omliggende dorpen. Precies werd bijgehouden hoeveel liter melk er werd gegeven. in die tijd werd nog handmatig gemolken. Gemiddeld was dat 3.000 tot 4.000 liter, nu is dat 10.000 liter !
Wat nu ook heel anders is dan vroeger zijn de horens. Op het plaatje hiernaast uit midden jaren dertig van de vorige eeuw zijn de horens nog getekend. Met de komst van de ligboxenstal, rond 1970, waarbij het vee los loopt en dus veel meer bewegingsvrijheid heeft zijn de koeien hoornloos om te voorkomen dat ze elkaar verwonden. De hoorns worden bij het kalfje reeds verwijderd. (link).
De aftekeningen van de koeien worden kol, sneb of bles genoemd.

Ook zijn twee foto's overgedragen die genomen is tijdens het 25jarig jubileum van de CTM, de coöperatie voor melkveehouders. Eén foto met de melkveehouders uit Tilburg en een aantal hoogwaardigheidsbekleders en één met hun vrouwen. De foto's zijn in 1937 genomen.


V.l.n.r. Jan Haagh, Yvonne Welings, Ad van Eijck, Henk Veltmeijer




















De voorzitter van de Heemkundekring Tilborch Henk Veltmeijer (link) zocht een goede bestemming voor het archief, die hij heeft gevonden bij het Regionaal archief Tilburg. Gemeentearchivaris Yvonne Welings is blij met deze samenwerkingspartner en aanwinst, samen kan op deze manier het verleden van de stad bewaard worden èn het verhaal van de stad verteld worden....
Oud-landbouwer en bibliothecaris Jan Haagh, links op de foto, draagt daar zeker aan bij.

Geen opmerkingen: